MVT Didacktiek Repository

Welkom op de website van "MVT Didactiek Repository". Voor vragen en/of opmerkingen, stuur een e-mailbericht: bureau@levendetalen.nl.

Titel	Auteur(s)	Publicatiedatum	Abstract	Trefwoord(en)
Vreemde talendidacktiek in veertig (en meer) werkbladen
Vreemde-talendidactiek in veertig (en meer) werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	16-10-2014	Pdf-bestand van: P. Bimmel & Ch. Weststrate (2014). Vreemde-talendidactiek in veertig (en meer) werkbladen. De eerste beginselen. Kohnstamm Kennisreeks. Amsterdam: Vossiuspers.	Gespreksvaardigheidsonderijs Leesonderwijs Literatuuronderwijs Luisteronderwijs Schrijfonderwijs Taakgericht taalonderwijs
Lessen voorbereiden - Model Didactische Analyse
1.1.2 Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	06-08-2014		DA-model Didactische Analyse Lessen voorbereiden
Werkblad 1.1.3.3 Sleutelvragen - volgorde bepalen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	06-08-2014	Werkblad 1.1.3.3 kan gebruikt worden in de plaats van werkblad 1.1.3.2. Doordat werkblad 1.1.3.3 anders dan 1.1.3.2 alleen vraagt naar de volgorde van de sleutelvragen - niet gekoppeld aan een concrete lesvoorbereiding - kost het minder tijd.	DA-model Didactische Analyse Lessen voorbereiden Model Didactische Analyse Sleutelvragen lesvoorbereiding
Werkblad 1.1.3.2 Lessen voorbereiden - sleutelvragen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	06-08-2014	Werkblad 1.1.3.2 is gericht op het leren gebruiken van sleutelvragen uit het model Didactische Analyse bij het voorbereiden van een (deel)les.	DA-model Didactische Analyse Lessen voorbereiden Model Didactische Analyse Sleutelvragen lesvoorbereiding
Werkblad 1.1.3.1 Bekend - Benieuwd - Bewaard	Peter Bimmel Chantal Weststrate	05-08-2014	Het werkblad vraagt studenten naar hun voorkennis over het voorbereiden van lessen en naar hun eigen leerdoelen voor dit werkcollege. Zij vullen eerst in tweetallen de linker- en middelste kolom in. Zo activeren zij hun voorkennis (linkerkolom) en staan stil bij hun eigen leerdoelen (middelste kolom). De rechterkolom van het werkblad blijft voorlopig leeg. In de loop van het werkcollege of tegen het eind kunnen studenten daar noteren wat zij in het college geleerd hebben.	Leerdoelen bepalen Monitoren van leerprocessen Voorkennis activeren Zelfevaluatie van leerprocessen
Lessen voorbereiden - Fasering
1.2 Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	06-08-2014		Fasering Grammatica-oefeningen (taalgericht, inhoudgericht) Lessen voorbereiden Oefenfase PPP (Presentation - Practice - Production) ‹bungstypologie
Werkblad 1.2.2.2 Leergangpuzzel	Peter Bimmel Chantal Weststrate	06-08-2014	Een hoofdstuk uit een onderbouwleergang Frans is in stukken geknipt. De teksten en oefeningen liggen in een willekeurige volgorde door elkaar. Van de studenten wordt gevraagd de los geknipte stukken op een logische volgorde te leggen. De puzzel is bedoeld om studenten te laten nadenken over de vraag hoe dwingend de fasering van PPP-modellen is.	Fasering Grammatica-oefeningen (taalgericht, inhoudgericht) Lessen voorbereiden Oefenfase PPP (Presentation - Practice - Production) ‹bungstypologie
Werkblad 1.2.2.1 Faseringspuzzel	Peter Bimmel Chantal Weststrate	06-08-2014	De puzzel bestaat uit strookjes waarop telkens de beschrijving van ÈÈn onderwijs-leerfase staat. De studenten lossen de puzzel eerst individueel op. Vervolgens proberen ze het in tweetallen met elkaar eens te worden over de beste oplossing. Ten slotte vergelijken zij hun oplossing met de fasering in een van de invloedrijke PPP-modellen. De gedachtewisseling in tweetallen moet bijdragen aan de bewustmaking van de vraag in hoeverre de volgorde inderdaad zo dwingend is als PPP-modellen voorschrijven.	Fasering Grammatica-oefeningen (taalgericht, inhoudgericht) Lessen voorbereiden Oefenfase PPP (Presentation - Practice - Production) ‹bungstypologie
Zelfstandig leren en leerstrategieën
Werkblad 2.3.5 Voornemens voor mijn lespraktijk	Peter Bimmel Chantal Weststrate	08-08-2014	Dit werkblad vraagt studenten na te denken over hun voornemens ten aanzien van strategie-instructie en zelfstandig leren voor hun eigen lespraktijk.	Strategie-instructie Zelfstandig leren
Werkblad 2.3.6 Bekend - Benieuwd - Bewaard	Peter Bimmel Chantal Weststrate	08-08-2014	Het werkblad vraagt studenten naar hun voorkennis over strategie-instructie en hun eigen leerdoelen voor dit werkcollege. Zij vullen eerst in tweetallen de linker- en middelste kolom in. Zo activeren zij hun voorkennis (linkerkolom) en staan stil bij hun eigen leerdoelen (middelste kolom) en bij de vraag wat zij in het werkcollege gaan doen om aan die leerdoelen te werken. De rechterkolom van het werkblad blijft voorlopig leeg. In de loop van het werkcollege of tegen het eind kunnen studenten daar noteren wat zij in het college geleerd hebben.	Leerdoelen bepalen Monitoren van leerprocessen Voorkennis activeren Zelfevaluatie van leerprocessen Zelfstandig leren
Werkblad 2.3.7 Strategie-instructie in leergangen Duits	Peter Bimmel Chantal Weststrate	08-08-2014	Studenten analyseren concrete voorbeelden van lesmateriaal voor strategie-instructie. Zij gaan na in hoeverre het materiaal aandacht geeft aan essentiÎle componenten van strategie-instructie.	LeerstrategieÎn Reflectie Strategie-instructie Strategische leerhandelingen Zelfstandig leren
Werkblad 2.3.2 Woorden categoriseren	Peter Bimmel Chantal Weststrate	08-08-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen de studenten het memoriserende effect ervaren van de strategische leerhandeling 'categoriseren'.	Geheugen LeerstrategieÎn Mentaal lexicon (onthouden en vergeten) Strategische leerhandelingen Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden Zelfstandig leren
Werkblad 2.3.3 Woorden contextualiseren	Peter Bimmel Chantal Weststrate	08-08-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen de studenten het memoriserende effect ervaren van de strategische leerhandeling 'contextualiseren'.	Geheugen LeerstrategieÎn Mentaal lexicon (onthouden en vergeten) Strategische leerhandelingen Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden Zelfstandig leren
Werkblad 2.3.1 Zelfstandig leren en leerstrategieÎn in de dagelijkse onderwijspraktijk	Peter Bimmel Chantal Weststrate	08-08-2014	Dit werkblad kan gebruikt worden om in kaart te brengen hoe de dagelijkse onderwijspraktijk van de studenten (en hun begeleider op school) met betrekking tot leerstrategieÎn eruit ziet. Dit dient als opstap naar het thema leerstrategie-instructie.	LeerstrategieÎn Strategie-instructie Strategische leerhandelingen Zelfstandig leren
Werkblad 2.3.4 Strategie-instructie	Peter Bimmel Chantal Weststrate	08-08-2014	Dit werkblad stelt de vraag aan de orde hoe strategie-onderwijs in het VO eruit zou moeten zien. Aan de hand van een concreet voorbeeld (lesmateriaal uit een Zwitserse leergang Duits) krijgen de studenten zicht op drie onmisbare componenten van strategie-instructie: <2022> OriÎntatie; <2022> Oefening / Uitproberen; <2022> Bewustmaking.	LeerstrategieÎn Reflectie Strategie-instructie Strategische leerhandelingen Zelfstandig leren
2.2 Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	08-08-2014		LeerstrategieÎn Reflectie Strategie-instructie Strategische leerhandelingen Zelfstandig leren
Taakgericht taalonderwijs
3.2 Suggesties voor gebruik van de werlbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	11-12-2014		Leerzaamheid (van taken) Taak Taakgericht taalonderwijs Task-based approach
Werkblad 3.3.1 Een leerzame taak uitkiezen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	17-08-2014	In dit werkblad gaat het erom dat de studenten veel voorbeelden van taken leren kennen. Daarnaast gaat het om eisen waaraan taken moeten voldoen om leerzaam te zijn.	Leerzaamheid (van taken) Taak Taakgericht taalonderwijs Task-based approach
Werkblad 3.3.2 Een opzet ontwerpen voor een samenhangende reeks taken	Peter Bimmel Chantal Weststrate	17-08-2014	Aan de hand van dit werkblad maken de studenten in tweetallen een eerste opzet voor een samenhangende reeks (deel)taken. Zij maken zo kennis met een gestructureerde procedure voor het ontwerpen van taaksequenties.	Leerzaamheid (van taken) Taak Taakgericht taalonderwijs Taaksequentie Task-based approach
Werkblad 3.3.3 Leerzaamheid van taken	Peter Bimmel Chantal Weststrate	17-08-2014	Dit werkblad focust net als werkblad 3.3.1 op eisen waaraan taken met het oog op de gewenste leerzaamheid moeten voldoen. Echter: hier ontbreekt de kennismaking met een breed scala aan taken die deel uitmaakt van werkblad 3.3.1. Daar staat tegenover dat werkblad 3.3.3 minder tijdrovend is - zodat er in een werkcollege meer tijd overblijft om een opzet te maken voor een samenhangende reeks taken.	Leerzaamheid (van taken) Taak Taakgericht taalonderwijs Task-based approach
Receptieve vaardigheden - Leesvaardigheid
Werkblad 4.1.3.4 Twee benaderingen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	18-08-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten zicht krijgen op essentiÎle didactische kenmerken van goed leesonderwijs. Zij vergelijken daartoe twee didactische benaderingen van een leestekst met elkaar. Het werkblad is geÎnt op materiaal dat (ooit) ontwikkeld is door Hetty Mulder.	Leesonderwijs LeesstrategieÎn Leesvaardigheid Strategie-instructie
Werkblad 4.1.3.5 Leesopdracht bewerken	Peter Bimmel Chantal Weststrate	18-08-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten zich oefenen in het optimaliseren van een bestaande leesopdracht door er een reflectiecomponent aan toe te voegen. Het werkblad is ontleend aan Westhoff, G. (1997). Fertigkeit Lesen. Fernstudieneinheit 17 (pp. 94-95). Berlin etc: Langenscheidt.	Leesonderwijs LeesstrategieÎn Leesvaardigheid Reflectie Strategie-instructie
Werkblad 4.1.3.6 Kniptekst ontwerpen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	18-08-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten leren een kniptekst te ontwerpen. Knipteksten worden in het vreemde-talenonderwijs gebruikt om leerlingen gevoelig te maken voor de functie van structuurmarkeerders in leesteksten.	Leesonderwijs LeesstrategieÎn Leesvaardigheid Strategie-instructie
Werkblad 4.1.3.7 Gemakkelijke en moeilijke leesteksten	Peter Bimmel Chantal Weststrate	18-08-2014	Dit werkblad kan gebruikt worden om de nieuwsgierigheid naar het thema leesvaardigheid te prikkelen. De studenten krijgen een leestekst waar geen touw aan vast te knopen is. Totdat zij te horen krijgen wat het onderwerp van de tekst is: pas dan kunnen zij hun inhoudelijke voorkennis activeren.	Leesonderwijs LeesstrategieÎn Leesvaardigheid Strategie-instructie
Werkblad 4.1.3.8 Geblinddoekt lezen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	18-08-2014	Werkblad 4.1.3.8 (Geblinddoekt lezen) kan gebruikt worden om zicht te krijgen op krachtige leesstrategieÎn. Het werkblad laat bovendien een originele manier zien om leesstrategieÎn bewust te maken. Het werkblad is geÎnt op een idee van Gert Rijlaarsdam.	Leesonderwijs LeesstrategieÎn Leesvaardigheid Reflectie Strategie-instructie
Werkblad 4.1.3.1 Introductie leesvaardigheid	Peter Bimmel Chantal Weststrate	17-08-2014	Werkblad 4.1.3.1 bevat een (globale) leesopdracht bij een Deense tekst. Nadat de studenten deze opdracht gemaakt hebben, kan een plenaire gedachtewisseling volgen. Wie heeft een goed beeld gekregen van de tekstinhoud? Welke strategie(În) heeft/hebben daarbij het best geholpen?	Authentieke tekst Informatieverwerking (bottom-up) Informatieverwerking (top-down) LeesstrategieÎn Leesvaardigheid Redundantie
Werkblad 4.1.3.2 De dagelijkse onderwijspraktijk	Peter Bimmel Chantal Weststrate	17-08-2014	Werkblad 4.1.3.2 vraagt de studenten in kaart te brengen hoe de dagelijkse onderwijspraktijk met betrekking tot het leesonderwijs er op hun (stage-)school uitziet.	Leesonderwijs LeesstrategieÎn Leesvaardigheid
Werkblad 4.1.3.3 Zweedse tekst	Peter Bimmel Chantal Weststrate	17-08-2014	In werkblad 4.1.3.3 - geÎnt op een Levende-Talenartikel uit 1983 - gaat het om de vraag welke leesstrategieÎn kunnen helpen bij het globaal begrijpen van een leestekst in een vreemde taal. De studenten voeren daartoe een praktische leesopdracht bij een Zweedse tekst uit.	Authentieke tekst LeesstrategieÎn Leesvaardigheid Redundantie
4.1.2 Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	17-08-2014		Leesonderwijs LeesstrategieÎn Leesvaardigheid
Receptieve vaardigheden - Luister- en kijkvaardigheid
Werkblad 4.2.3.2 Wat moeten leerlingen leren?	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	Aan de hand van dit werkblad maken studenten enkele CITO-luister-/kijktoetsitems: zowel uit een toets voor het eind van de onderbouw als voor het schoolexamen havo en/of vwo - een paar items uit elke categorie [nieuwsberichten, reclame, mededelingen, reportage]. Bij een plenaire bespreking kan de vakdidactiekdocent telkens koppelingen leggen met de kerndoelen respectievelijk de eindexameneisen havo/vwo en de can-do-statements van het Europees Referentiekader.	Luister- en kijkonderwijs Luister- en kijkvaardigheid
Werkblad 4.2.3.3 Aandachtpunten leermateriaal	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	Aan de hand van dit werkblad inventariseren studenten punten waarop zij willen letten bij het kijken naar leermateriaal dat hun medestudenten in een volgende stap presenteren (in de vorm van les-simulaties).	Luister- en kijkonderwijs Luister- en kijkvaardigheid LuisterstrategieÎn
Werkblad 4.2.3.4 Hˆrszenen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	Dit Duitstalige werkblad is ontleend aan de Fernstudieneinheit 'Fertigkeit Hˆren' van Barbara Dahlhaus (Langenscheidt Verlag). De studenten ervaren aan de hand van dit materiaal aan den lijve: (a) dat je als luisteraar hypotheses vormt die je vervolgens tijdens het (verder-)luisteren verifieert; (b) dat je dankzij je kennis van de wereld voorspellingen kunt doen over de tekstinhoud; (c) dat diverse contextfactoren bijdragen aan de redundantie en zo kunnen helpen bij het verstaan van een gesproken tekst.	Luister- en kijkvaardigheid LuisterstrategieÎn Redundantie
Werkblad 4.2.3.5 Checklist luisterstrategieÎn	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	Deze checklist, ontleend aan Vandergrift, 1999, pp. 175-176) kan gebruikt worden voorafgaand aan en na afloop van simulaties met luister-/kijkmateriaal. Het aankruisen van de statements is bedoeld om bewust te maken welke luisterstrategieÎn de student wel/niet toepast.	Luister- en kijkvaardigheid LuisterstrategieÎn
4.2.2. Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014		Luister- en kijkonderwijs Luister- en kijkvaardigheid LuisterstrategieÎn
Werkblad 4.2.3.1 De dagelijkse onderwijspraktijk	Peter Bimmel Chantal Weststrate	30-09-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten de dagelijkse praktijk van het kijk- en luisteronderwijs op hun school in kaart brengen als voorbereiding op een uitwisseling hierover in een vakdidactiekcollege.	Luister- en kijkonderwijs Luister- en kijkvaardigheid LuisterstrategieÎn Strategie-instructie
Productieve vaardigheden - Gespreks- en spreekvaardigheid
5.1.2 Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014		Gespreksopdrachten Gespreksvaardigheid Gespreksvaardigheid - beoordeling Gespreksvaardigheid - toetsing Gespreksvaardigheidsonderwijs Information-gap
Werkblad 5.1.3.1 Introductie Gespreksvaardigheid	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	Dit werkblad is erop gericht, didactische kenmerken van aantrekkelijk en doelmatig gespreksvaardigheidsonderwijs te inventariseren. Gewerkt wordt aan de hand van eigen ervaringen van studenten met gespreksvaardigheidsonderwijs.	Gespreksvaardigheid Gespreksvaardigheidsonderwijs
Werkblad 5.1.3.2 Gespreksopdrachten in de leergang	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	Uitgaande van de kerndoelen en eindtermen onderzoeken studenten aan de hand van dit werkblad de leergang die voor hun vreemde taal op de stageschool gebruikt wordt. Zij leggen de can-do-statements naast de gespreksopdrachten in de leergang en beoordelen of alle onderdelen ook in de leergang aan bod komen. Op deze manier leren zij kritisch om te gaan met bestaand lesmateriaal; tevens leren zij hoe zij zelf doelgerichte gespreksopdrachten kunnen ontwerpen of bestaande opdrachten uit de leergang kunnen aanpassen.	Gespreksopdrachten Gespreksvaardigheid Gespreksvaardigheidsonderwijs
Werkblad 5.1.3.3 Gespreksopdrachten in de klas en echte communicatie	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	In dit werkblad gaat het om verschillen tussen de kenmerken van levensechte communicatie buiten de vreemde-taalles en typische kenmerken van een traditionele spreekoefening. In de plenaire nabespreking komen kenmerken van goede gespreksopdrachten aan de orde. Die hebben zo veel mogelijk de kenmerken van echte communicatie.	Gespreksopdrachten Gespreksvaardigheid Gespreksvaardigheidsonderwijs Information-gap
Werkblad 5.1.3.4 Afspraak maken	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	Aan de hand van dit werkblad voeren de studenten - in een vreemde taal die zij maar matig beheersen - een gespreksopdracht uit die uitgaat van een information-gap. Zo ervaren ze zelf hoe zo<2019>n opdracht verloopt. In een nabespreking met de studenten kunnen verschillende facetten van gespreksvaardigheidsonderwijs aan de orde komen.	Gespreksopdrachten Gespreksvaardigheid Gespreksvaardigheidsonderwijs Information-gap
Werkblad 5.1.3.5 IdeeÎn voor gespreksopdrachten	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	Aan de hand van dit werkblad gaan studenten in tweetallen op zoek naar gesprekstaken die ze in hun eigen lessen willen gebruiken. Na een plenaire inventarisatie van ideeÎn kiezen ze individueel een gespreksopdracht die hen geschikt lijkt voor hun eigen klas en schrijven daarvoor een leerling-gerichte instructie.	Gespreksopdrachten Gespreksvaardigheid Gespreksvaardigheidsonderwijs
Werkblad 5.1.3.6 Peer-feedback bij gespreksopdrachten	Rentrop & Haenen, 2013 Peter Bimmel	01-10-2014	Dit werkblad - geÎnt op Rentrop & Haenen, 2013 - laat studenten nadenken over een les waarin de leerlingen zelfstandig aan een gespreksopdracht werken en elkaar feedback geven. Ze focussen op de rol van de docent tijdens zo'n les. In een nabespreking met de studenten worden de docentactiviteiten tijdens de verschillende lesfasen besproken.	Gespreksopdrachten Gespreksvaardigheid Gespreksvaardigheidsonderwijs Peer-feedback
Werkblad 5.1.3.7 A & B Beoordelen van spreekprestaties	Peter Bimmel Chantal Weststrate	01-10-2014	Werkblad A bevat een ander beoordelingsformulier dan werkblad B. Uitgangspunt is een opname van een gespreksvaardigheidstoets in de doeltaal. Nadat deze opname twee keer beluisterd is, noteert iedere student haar of zijn beoordeling en het cijfer. De studenten wisselen (nog) niets uit. Dan volgt een rollenspel waarin een mini-rapportvergadering wordt gespeeld. Iedere student krijgt ÈÈn minuut spreektijd om de eigen beoordeling beknopt toe te lichten en het cijfer te noemen. Hierbij worden de beide beoordelingsformulieren geprojecteerd. In een nabespreking komen voor- en nadelen van beide beoordelingsformulieren aan de orde.	Gespreksvaardigheid Gespreksvaardigheid - beoordeling Gespreksvaardigheid - toetsing Gespreksvaardigheidsonderwijs
Productieve vaardigheden - Schrijfvaardigheid
5.2.2 Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014		Schrijfonderwijs Schrijfonderwijs - fasering Schrijfonderwijs - feedback op schrijfproducten Schrijfopdrachten SchrijfstrategieÎn Schrijfvaardigheid
Werkblad 5.2.3.1 Schrijfvaardigheidslessen indelen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Aan de hand van dit werkblad maken studenten kennis met een indeling van schrijflessen in drie fasen: (a) voorbereiding, (b) kladversie en (c) herziening. Voorts kunnen zij dit werkblad gebruiken om een schrijfles in ÈÈn van hun klassen voor te bereiden.	Schrijfonderwijs Schrijfonderwijs - fasering Schrijfvaardigheid
Werkblad 5.2.3.2 Schrijfvaardigheidsonderwijs - IdeeÎn en tips	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	In dit werkblad gaat het om goede schrijfstrategieÎn en om de vraag hoe je daaraan in schrijfonderwijs aandacht kunt besteden. Voorts komen aspecten aan de orde als: proces- en productgericht schrijfonderwijs, authentieke schrijfopdrachten, de relatie tussen lees- en schrijfonderwijs en samenwerkend leren schrijven.	Schrijfonderwijs Schrijfopdrachten SchrijfstrategieÎn Schrijfvaardigheid
Werkblad 5.2.3.3 Een bestaande schrijfopdracht optimaliseren	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten oefenen met het schrijven van instructies bij schrijfopdrachten.	Schrijfonderwijs Schrijfopdrachten Schrijfvaardigheid
Werkblad 5.2.3.4 Creatief schrijven in de onderbouw	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten een leerlinggerichte creatieve schrijfopdracht voor de onderbouw ontwerpen - bijvoorbeeld om een ELFJE te schrijven	Schrijfonderwijs Schrijfonderwijs - creatief schrijven Schrijfopdrachten Schrijfvaardigheid
Werkblad 5.2.3.5 Creatief schrijven in de bovenbouw	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten een leerlinggerichte creatieve schrijfopdracht voor de bovenbouw ontwerpen.	Schrijfonderwijs Schrijfonderwijs - creatief schrijven Schrijfopdrachten Schrijfvaardigheid
Werkblad 5.2.3.6 Feedback op schrijfproducten	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Aan de hand van dit werkblad beoordelen studenten een authentiek schrijfproduct van een leerling. Zo ervaren zij hoe de beoordeling van een schrijfproduct aangepakt kan worden. In tweetallen schrijven ze een beknopte handleiding voor het nakijken van schrijfproducten.	Schrijfonderwijs Schrijfonderwijs - feedback op schrijfproducten Schrijfvaardigheid
Ondersteunende kennis en vaardigheden - Woordenschatverwerving
6.1.2 Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014		Mentaal lexicon (onthouden en vergeten) Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - geheugenstrategieÎn Woordenschatverwerving - presenteren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - semantiseren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - woordraadstrategieÎn
Werkblad 6.1.3.1 Tweetalige woordenlijsten	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Aan de hand van dit werkblad wisselen studenten van gedachten over voor- en nadelen van het woordjes leren met tweetalige woordenlijsten.	Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - presenteren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - semantiseren van nieuwe woorden
Werkblad 6.1.3.2 Senso di 'fame'	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Studenten krijgen een Italiaanse tekst met het verzoek de betekenis van enkele woorden te raden. Vervolgens kunnen in een vakdidactiekcollege de woordraadstrategieÎn geÔnventariseerd worden die zij gebruikt hebben. Tevens wordt aangekaart hoe de studenten te werk zouden gaan als zij deze woorden willen onthouden.	Woordenschatverwerving - geheugenstrategieÎn Woordenschatverwerving - woordraadstrategieÎn
Werkblad 6.1.3.3 Semantiseringstechnieken	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Dit werkblad is bedoeld om semantiseringstechnieken te inventariseren. Het gaat er vooral om dat studenten leren dat zij kunnen kiezen uit allerlei eentalige semantiseringstechnieken. Dit kan aanleiding zijn tot een discussie over voor- en nadelen van het gebruik van het Nederlands bij het semantiseren van nieuwe woorden.	Woordenschatverwerving - semantiseren van nieuwe woorden
Werkblad 6.1.3.4 Woorden tekenen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Dit werkblad kan gebruikt worden om studenten te laten ervaren in hoeverre de strategische leerhandeling <201C>visualiseren<201D> een memoriserend effect heeft. Zij maken een samenhangende tekening van ca. 10 woorden, draaien hun tekening om en noteren vervolgens de woorden die zij zich herinneren.	Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden
Werkblad 6.1.3.5 Placemat	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Dit werkblad kan gebruikt worden bij de start van een vakdidactiekcollege over woordenschatverwerving. Het idee voor het gebruik van placemats is ontleend aan Cooperative learning (Kagan). Gewerkt wordt in groepjes van vier. Elk groepje krijgt ÈÈn placemat (op A3-formaat). Iedere deelnemer noteert een eerste associatie in ÈÈn van de rechthoeken. Vervolgens associÎren de deelnemers een paar minuten vrij op elkaars associaties. De placemats worden daarna opgehangen en gezamenlijk bekeken en besproken: welke thema<2019>s levert dit op voor het werkcollege?	Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - presenteren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - semantiseren van nieuwe woorden
Werkblad 6.1.3.6 Opvattingen over woordenschatverwerving	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Dit werkblad bevat een vragenlijst, geÎnt op een artikel van Mondria (Mythen over woordenschatverwerving, 2006). Het werkblad kan - als alternatief voor werkblad 6.1.3.5 - gebruikt worden voor de start van een werkcollege over woordenschatverwerving.	Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - presenteren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - semantiseren van nieuwe woorden
Werkblad 6.1.3.7 Associaties	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Dit werkblad is bedoeld om de aandacht te vestigen op verschillende betekenisaspecten (denotatief; connotatief; ...). Connotaties maken deel uit van het netwerk van betekenisrelaties van een woord en kunnen helpen bij het onthouden van woordbetekenissen.	Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - semantiseren van nieuwe woorden
Werkblad 6.1.3.8 Onthouden en vergeten	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	Dit werkblad kan gebruikt worden om een gedachtewisseling op gang te brengen over eigenschappen van het mentale lexicon: hoe liggen woorden opgeslagen in het geheugen (netwerken van betekenisrelaties)? Hoe komen zulke netwerken tot stand? Wat betekent dit alles voor de didactiek van de woordenschatverwerving? Wat voor leerhandelingen moeten we uitlokken? Wat weten we over de noodzaak tot herhaling?	Mentaal lexicon (onthouden en vergeten)
Werkblad 6.1.3.9 Verschillende zintuigen gebruiken	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	De werkbladen 6.1.3.9 (Verschillende zintuigen gebruiken) en/of 6.1.3.10 (Hoe smaakte het?) kunnen gebruikt worden om studenten te laten ervaren dat woorden allerlei associaties oproepen: beelden, geuren, smaken, kleuren, klanken etc. In een plenaire bespreking kan de vraag aan de orde komen in hoeverre dit gegeven didactische consequenties zou moeten hebben.	Mentaal lexicon (onthouden en vergeten) Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - semantiseren van nieuwe woorden
Werkblad 6.1.3.10 Hoe smaakte het?	Peter Bimmel Chantal Weststrate	02-10-2014	De werkbladen 6.1.3.9 (Verschillende zintuigen gebruiken) en/of 6.1.3.10 (Hoe smaakte het?) kunnen gebruikt worden om studenten te laten ervaren dat woorden allerlei associaties oproepen: beelden, geuren, smaken, kleuren, klanken etc. In een plenaire bespreking kan de vraag aan de orde komen in hoeverre dit gegeven didactische consequenties zou moeten hebben.	Mentaal lexicon (onthouden en vergeten) Woordenschatverwerving - consolideren van nieuwe woorden Woordenschatverwerving - semantiseren van nieuwe woorden
Ondersteunende kennis en vaardigheden - Grammatica
6.2.2 Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	13-10-2014		grammatica grammatica-oefeningen grammatica-onderwijs grammaticale gebruiksregels grammaticaregels (didactische ~)
Werkblad 6.2.3.1 De dagelijkse onderwijspraktijk	Peter Bimmel Chantal Weststrate	13-10-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten in kaart brengen hoe hun dagelijkse praktijk (en hun begeleider op school) er met betrekking tot het grammaticaonderwijs uitziet.	grammatica grammatica-onderwijs (deductief vs. inductief) grammatica-onderwijs (impliciet vs. expliciet) grammaticale gebruiksregels grammaticaregels (didactische ~)
Werkblad 6.2.3.2 Workshop grammaticadidactiek	Peter Bimmel Chantal Weststrate	13-10-2014	Aan de hand van dit werkblad kiezen de studenten ÈÈn taalvorm. Zij bereiden een les voor waarin zij deze taalvorm onder de aandacht van de leerlingen brengen. Hiertoe moeten zij allerlei didactische keuzes maken, waaronder: (a) leren als chunk? (b) leren via regeltoepassing? (c) voldoet de regel uit het schoolboek aan de nodige didactische eisen? (d) inductief of deductief werken? (e) is er voldoende inductiebasis? ...	grammatica grammatica-onderwijs (deductief vs. inductief) grammatica-onderwijs (impliciet vs. expliciet) grammaticaregels (didactische ~)
Werkblad 6.2.3.3 Eigen ervaringen als leerling	Peter Bimmel Chantal Weststrate	13-10-2014	Bij studenten die pas weinig onderwijservaring hebben kan dit werkblad - als alternatief voor werkblad 6.2.3.1 - gebruikt worden als startpunt voor een werkcollege over grammaticadidactiek.	grammatica grammatica-onderwijs (deductief vs. inductief) grammatica-onderwijs (impliciet vs. expliciet) grammaticale gebruiksregels grammaticaregels (didactische ~)
Werkblad 6.2.3.4 Deductief of inductief grammatica-onderwijs - 1	Peter Bimmel Chantal Weststrate	13-10-2014	Aan de hand van dit werkblad - of van werkblad 6.2.3.5 - kunnen voor- en nadelen van deductief respectievelijk inductief grammaticaonderwijs (eerder in kaart gebracht aan de hand van Werkblad 6.2.3.1) aan de orde komen. Werkblad 6.2.3.4 is opener dan 6.2.3.5.	grammatica grammatica-onderwijs (deductief vs. inductief)
Werkblad 6.2.3.5 Deductief of inductief grammaticaonderwijs - 2	Peter Bimmel Chantal Weststrate	13-10-2014	Aan de hand van dit werkblad - of van werkblad 6.2.3.4 - kunnen voor- en nadelen van deductief respectievelijk inductief grammatica-onderwijs (eerder in kaart gebracht aan de hand van Werkblad 6.2.3.1) aan de orde komen. Werkblad 6.2.3.5 is geslotener dan 6.2.3.4.	grammatica grammatica-onderwijs (deductief vs. inductief)
Werkblad 6.2.3.6 Lesmateriaal beoordelen	Peter Bimmel Chantal Weststrate	13-10-2014	Aan de hand van dit werkblad werpen studenten een kritische blik op leermateriaal uit een leergang Duits. In dit materiaal wordt een didactische grammaticaregel gevolgd door taalgericht en communicatiegericht oefenmateriaal. De studenten kijken o.a. naar: beoogde doelgroep, beoogd effect en kwaliteit van (a) de didactische grammaticaregel en (b) het oefenmateriaal.	grammatica grammatica-oefeningen (taalgericht, inhoudgericht) grammatica-onderwijs grammaticale gebruiksregels grammaticaregels (didactische ~)
6.2.3.7 Gulden regels grammaticadidactiek	Peter Bimmel Chantal Weststrate	13-10-2014	Dit werkblad kan gebruikt worden voor de afronding van een (reeks) vakdidactiekcollege(s) over de didactiek van grammaticaonderwijs.	grammatica grammatica-oefeningen grammatica-onderwijs grammaticale gebruiksregels grammaticaregels (didactische ~)
Werken met literaire teksten
Werkblad 7.3.1 Visies op literatuuronderwijs	Chantal Weststrate	13-10-2014	Studenten kunnen de vragen van dit werkblad beantwoorden als voorbereiding op een werkcollege over literatuurdidactiek. Het werkblad is bedoeld om hen bewust te maken van hun persoonlijke visie op literatuuronderwijs.	Literatuuronderwijs Literatuuronderwijs (visies op ~)
Werkblad 7.3.2 Geschikte literaire teksten kiezen	Chantal Weststrate	13-10-2014	Het is vaak lastig voor (beginnende) docenten om geschikte literaire teksten voor scholieren te kiezen. Dit werkblad kan gebruikt worden om criteria te vinden waaraan literaire teksten moeten voldoen om geschikt te zijn voor leerlingen.	literaire teksten literatuuronderwijs
Werkblad 7.3.3 Een kort verhaal verwerken in een mindmap	Chantal Weststrate	13-10-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten zelf ervaren hoe zij het maken van een mindmap kunnen toepassen bij het lezen van een kort verhaal.	Literatuuronderwijs
Werkblad 7.3.4 Literatuurlessen plannen	Chantal Weststrate	13-10-2014	Aan de hand van dit werkblad kunnen studenten oefenen met het voorbereiden van literatuurlessen.
Werkblad 7.3.5 PoÎzie in de klas	Chantal Weststrate	13-10-2014	Werkblad 7.3.5 geeft studenten een aanzet om zelf met poÎzie in de les aan de slag te gaan.	Literatuuronderwijs
7.2 Suggesties voor gebruik van de werkbladen	Chantal Weststrate	13-10-2014